声明:本站书库内容主要引用自 archive.org,kanripo.org, db.itkc.or.kr 和 zh.wikisource.org
卷十一 第 1a 页 WYG0048-0283a.png

周易函书约存卷十一礼部侍郎胡煦撰
原古(先儒易派)
皇极经世书
黄宗羲曰皇极之数一元十二会为三百六十运一会
三十运为三百六十世一运十二世为三百六十年一
世三十年为三百六十月一年十二月为三百六十日
一月三十日为三百六十时一日十二时为三百六十
卷十一 第 1b 页 WYG0048-0283b.png

总不出十二与三十反覆相乘而已以挂一图之二百
五十六卦分配凡一运一世一年一月一日一时各得
四爻其为三百六十者(两卦共管三日也)尽二百四十卦馀十
六卦分于二十四气亦每气得四爻以寓闰法于其间
不论运世年月日时皆有闰也然推求其说多有可疑
夫自一年成数言之为三百六十日自十二月言之为
三百五十四日自二十四气言之为三百六十五日三
卷十一 第 2a 页 WYG0048-0283c.png

推步辰法三百六十(其数皆以秒言)日法四千三百二十月法
十二万九千六百岁法一百五十五万五千二百世法
四千六百六十五万六千运法五亿五千九百八十七
万二千会法一百六十七亿九千九百一十六元法二
千一十五亿五千三百九十二万皆成数也在一月为
三十日于朔策强二千一百六十于气策弱一千八百
九十在一年为三百六十日于岁实弱二万二千六百
卷十一 第 2b 页 WYG0048-0283d.png

既不可以强通矣乃于二气相接之际各增一日以为
闰以准一年三百八十四日之数可谓巧矣然三百八
十四日有闰之岁也闰虽每岁有之亦必积之三岁两
岁而后满于朔实故有三百八十四日之岁若一岁之
闰策只四万八千六百今槩之三百八十四日是岁岁
有闰月也岂可通乎且所谓闰者见之于年月日时者
也就如其说增此四爻亦当增之于三百六十之中徒
卷十一 第 3a 页 WYG0048-0284a.png

之实矣是故运世岁无闰而日月时有闰六者不可一
例一年之日三百五十四以运准之则少六日一月之
时三百五十四以世准之则少六时康节必欲以十二
与三十整齐之其奇零岂可抹杀乎如以康节之数而
立法岁实一百五十五(原本是七字)万七千八百八十(煦按比原)
(法增二千六百八十)朔策一十二万七千四百四十(煦按比月法减二千一百)
(六十)气策六万五千七百四十五闰法四万八千六百由
卷十一 第 3b 页 WYG0048-0284b.png

节之为此书其意总括古今推步法尽归于易奈二者
之数本不相通硬相牵合所以其说愈烦其法愈巧终
成一部鹘宇之书而不可用也
起运
乾兑离震(此即方图西北阳之四卦)为天之四卦四卦自交成十六
卦十六而十六之得二百五十六卦(煦按此四个六十四也)谓之
挂一图以之分配元会运世年月日时然在一元会止
卷十一 第 4a 页 WYG0048-0284c.png

中有三百六十世一运之中有三百六十年一世之中
有三百六十月一年之中有三百六十日一月之中有
三百六十时凡此六者则以挂一图配之皆用四爻直
一三百六十尽二百四十卦(煦按卦字上或落六字)馀十六卦每
气之首各用四爻二十四气恰尽馀卦顾六者起卦各
有不同煦按此上言挂一图之用
一曰运卦张文饶得牛无邪之传以为尧当贲之六五
卷十一 第 4b 页 WYG0048-0284d.png

十运若起元之元之元之元泰卦至此在会之世之世
之世其卦为同人与无邪之传异矣惟起于世之元之
元之元升卦则至此是元之世之世之世始合无邪之
贲直三四五上爻一爻直三世其世在已未则是五爻
以来四十一年也故文饶据此遂起升卦番阳祝氏谓
起泰者未然之卦运世用之起升者已然之卦岁月日
时用之直以尧当同人然无邪有所受授祝氏以意逆
卷十一 第 5a 页 WYG0048-0285a.png

二曰世卦起于会首所当之卦子会起升丑会起否寅
会起损卯会起泰辰会起涣已会起屯午会起损(与寅会同)
(卦必有一误)未会起坎申会起比酉会起大畜戌会起随亥
会起剥夏禹八年入午会祝氏起卦用泰午会之首在
大畜故以大畜六五至节九二为世之始其卦虽异损
其起于午会同也但以尧之己未世直贲历明夷同人
以与午会之大畜相接续不知逆推而上则已会甲子
卷十一 第 5b 页 WYG0048-0285b.png

卦何所取义盖祝氏闻尧运在贲之说用元之元以推
运卦既不能合而午会世起大畜其上适与贲接遂谓
无邪所言为尧之世卦非运卦也亦未尝逆推知其乖
戾耳文饶言世卦随大运消长遇奇卦则取后卦遇偶
卦则取前卦并二卦以当十二世据此是世卦不烦别
起只在运卦左右如己未世之运卦是贲为偶卦则取
前卦之无妄合之分配癸亥运内之十二世可也(煦按此亦)
卷十一 第 6a 页 WYG0048-0285c.png

三曰年卦所谓小运也以世当月以年当日视其世所
当之辰而起子起冬至(以世当月而论)丑起大寒寅起雨水卯
起春分辰起榖雨已起小满午起夏至未起大暑申起
处暑酉起秋分戌起霜降亥起小雪(所谓中朔同起)三十日分
二气一气分三候一月六候甲已孟季仲各直五日子
午卯酉为仲辰戌丑未为季寅申已亥为孟仲孟逆行
先候五日季顺行后候五日即如唐尧以已未世为月
卷十一 第 6b 页 WYG0048-0285d.png

直师之三四五上至十一年甲寅得蛊之初六为立秋
节己未世之季气即庚申世之初气也若汉高小运以
己未世为月甲午为日亦是大暑以甲已仲日当先五
日起卦直归妹初九祝氏用元之元卦图其起卦皆气
后月十五日非也
四曰月卦以甲子甲午年之正月起升蒙三十年而一
周文饶又言月卦随小运进退如世卦之法如尧时师
卷十一 第 7a 页 WYG0048-0286a.png

五曰日卦从气不从月以立春起升蒙一年而周
六曰时卦以朔日之子起升蒙一月而周康节当时有
数钤私相受授后之为学者多失其传余为考定如此
即如十二会之辟卦朱子曰经世书以十二辟卦管十
二会绷定时节却就中推吉凶消长尧时正是乾卦九
五按一会得一卦会有三十运是五运得一爻也已会
当星之已一百七十六已入乾上九唐尧在星之癸一
卷十一 第 7b 页 WYG0048-0286b.png

况科条烦碎孰肯究心于此乎(此上黄宗羲论)
卦气序(牛无邪所传)
卦气图二百五十六位之序虽曰乾兑离震四卦自交
而成然按之方图又错杂时有出入则别立取卦之法
于通数中除极数以谓即见圣人画卦之旨通数二万
八千九百八十一万六千五百七十六
阳刚太少其数十凡四位为四十以四因之得一百
卷十一 第 8a 页 WYG0048-0286c.png

极数元之元一元之会十二元之运三百六十元之世
卷十一 第 8b 页 WYG0048-0286d.png

运四千三百二十会之世五万一千八百四十运之元
三百六十运之会四千三百二十运之运一十二万九
千六百运之世一百五十五万五千二百世之元四千
三百二十世之会五万一千八百四十世之运一百五
十五万五千二百世之世一千八百六十六万二千四
百假令元之元置通数
从左起二万至右六凡九位
卷十一 第 9a 页 WYG0048-0287a.png

其通数万下之六千五百七十六除去不用以此列之
除卦身八算
在千位除之
又除元之元极数一馀二万八千九百八十万一千九
百九十九(此九字当是十字)以中位
万为中位
卷十一 第 9b 页 WYG0048-0287b.png

地天泰其第二卦即以第一卦馀算除卦身除极数满
六十四卦方去馀算再置通数如在会之元即以十二
除起凡除卦身动中万除右卦身进动百万除左卦身
然取卦往往不能相合则别有五法一法退阴于右卦
减一算或二算二法进阳于左卦增一算或二算进退
不过三三法虚张奇画虚张五则为乾六画四法分布
偶画分布十则为坤十二画五法消息移右算补左谓
卷十一 第 10a 页 WYG0048-0287c.png

无邪所传如此又谓退阴而不合则又进阳进阳而又
不合则又虚张以至于消息而止皆必先右而后左以
某推之则不然有不合者方用五法若右合而左不合
当竟用其法于左安得先阴而后阳乎(左为阳右为阴)有不合
者进退可合则用进退虚张分布可合则用虚张分布
消息可合则用消息不须从进退以至于消息也此无
邪之说胡廷芳所以谓之繁晦欤然用此五法以增减
卷十一 第 10b 页 WYG0048-0287d.png

定卦则五法俱不可用而通极二数有时而穷也图之
为序当必有说张祝二家皆影响矣(黄宗羲)
蓍法
七十二蓍合一曰太极分为二以象两置左不用揲右
以四视其馀数一为元二为会三为运四为世既得象
矣(元会运世为四象)复合而分之取左之四并于右(既分之后从左手取)
(四策入于右手)置左不用揲右以八视其馀数为上卦之体复
卷十一 第 11a 页 WYG0048-0288a.png

左以八视其馀数为下卦之体(先成上体后成下体己违易旨恐非邵子所立)
二体相附既得卦矣复合而分之置右不用揲左以六
视其馀数自一为初讫六为上以定直事之爻假令初
揲馀一于象为元再揲馀五上体为巽三揲馀七下体
为艮(先天数也)巽艮合为渐在卦气图得元之渐卦终摄馀
六则上九为直事之爻渐当元之会之会之运以律吕
图求之元之会为日月声卦当履会之运为火土音卦
卷十一 第 11b 页 WYG0048-0288b.png

为皇之帝之帝之王(皇帝王霸)飞之走之走之木(飞走草木)士之
农之农之工(士农工商)一之二之七之六之类是也
上九爻变阴则为蹇
爻自下而上奇位为阳偶位为阴当位则不变不当位则变以九处上为不当位故变此指渐卦言也
上体巽变震则为小过
乾兑离震居上坤艮坎巽居下为当位反是为不当
卷十一 第 12a 页 WYG0048-0288c.png

渐者艮归魂之卦以九三为世爻上九为应爻今上九
为当世直事之爻则应复为世与本爻相敌此占之大
略也康节本无蓍法张文饶立以配易元包虚易元包
虚有辞而经世无辞有辞者以辞占无辞者占其阴阳
之进退卦爻之当否时日之早暮五行之盛衰爻者时
用也卦者定体也爻之变不变以观其随时卦之变不
卷十一 第 12b 页 WYG0048-0288d.png

正则有理制其从违则有义若爱恶之私不忘于胸中
则吉凶以情迁矣虽专心致志不可谓之诚也(黄宗羲)
煦按邵子之书最合易理以先后天别体用之宜以四象定天下之象至以元会运世拟岁月日时而推数以开发收闭拟宫商角徵而为音此皆妙契易理者也即其所论大衍皆本孔子系传以立言岂尝别有蓍法至与孔子之大衍异哉所立蓍法以为张文
卷十一 第 13a 页 WYG0048-0289a.png

致用之法以一定之卦推治乱以声音数取卦占事物
凡占一卦视其卦之当位与否当位则不变不当位则
变卦既变矣视其所直之爻当位与否当位则不变不
当位则变以终变之卦为准终变之卦即不当位亦不
变本卦为贞变卦为悔当位则吉不当位则凶视其卦
为奇为偶于方图中奇卦在右为阳中阳在左为阴中
阳偶卦在左为阴中阴在右为阳中阴阳为顺阴为逆
卷十一 第 13b 页 WYG0048-0289b.png

世当辰如尧之已会癸亥运己未世即一岁之五月三
十日未时也(煦按五月当为四月不然则已会之已当为午矣)小运以世当月
以年当日以月当时如尧之己未世甲辰年即一岁之
六月十一日也视其卦之纳甲与所当之年月日时有
无生剋视其卦之世应与所直之爻有无伦夺又以律
吕图求之运在四大象中某所得天门唱卦居左世在
四大象中某所得地户和卦居右合两卦并观在既济
卷十一 第 14a 页 WYG0048-0289c.png

时运之吉凶若用年配世则以世求天门唱卦居左以
年求地户和卦居右与上一例取卦之时视算位中馀
数以六位配六爻元自一起世至九终无问十百千万
皆以当一一为甲二为辛三为丙四为癸五为戊六为
乙七为庚八为丁九为壬十为己甲乙为木为饥馑为
曲直之物庚辛为金为兵戈为刃物丙丁为火为大旱
为锐物壬癸为水为淫潦为流湿之物戊己为土为中
卷十一 第 14b 页 WYG0048-0289d.png

之学无不可资以为用而其要领在推数之无穷宋景
濂作溟涬生赞记蜀道士杜可大之言曰宇宙太虚一
尘尔人生其间为尘几何是茫茫者尚了然心目间此
一言已尽皇极之秘能者自有冥契则余言亦说铃也
(黄宗羲)
卷十一 第 15a 页 WYG0048-0290a.png

元之元 (元之元之元之元)泰 冬至(元之元之八一)元之会 损(七二)
元之元之大七一(元之元之元之运)畜元之世节(六二元之元之会之元)需六一(元之元之中五二)会之会孚元之元之小五一(元之元之归四二会之运)畜会之世妹元之元之大四一(元之元之运之元)壮运之会睽(三二)元之元之大小寒(元之元之运之运)有三一运之世兑(二二元之元之世之元)夬二一(元之元之)世之会履(二二)
卷十一 第 15b 页 WYG0048-0290b.png

元之会 (元之会之元之元)咸 二七(元之会之未三六) 元之会 济
(元之会之元之运)旅 三七(元之会之) 元之世 解(三六) 元之会之小四七(元之会之会之元)过 会之会 涣(大寒五六元之会之会之运)渐 五七(元之会之) 会之世 坎(六六元之会之运之元)蹇 六七(元之会之) 运之会 蒙(七六元之会之运之运)艮 七七(元之会之) 运之世 师(八六元之会之世之元)临 八二(元之会之) 世之会 谦(八七)
卷十一 第 16a 页 WYG0048-0290c.png

元之运 (元之运之元之元)晋 立春(元之运之三八)元之会 观(五八)
(元之浑之元之运)比 六八(元之运之) 元之世 剥(七八元之运之会之元)巽 五五(元之运之) 会之会 升(八五元之运之会之运)否 一八(元之运之) 会之世 豫(四八元之运之运之元)井 六五(元之运之) 运之会 丰(四三元之运之运之运)屯 雨水(元之运之六四)运之世 革(二三元之运之世之元)恒 四五(元之运之) 世之会 蛊(七五)
卷十一 第 16b 页 WYG0048-0290d.png

元之世 (元之世之元之元)离 三三(元之世之大二五) 元之会 过
(元之世之元之运)姤 一五(元之世之) 元之世 随(二四) 元之世之家五三(元之世之会之元)人 会之会 震(惊蛰四四元之世之会之运)鼎 三五(元之世之噬三四) 会之世 嗑 元之世之既六三(元之世之运之元)济 运之会 颐(七四元之世之运之运)萃 二八(元之世之明八三) 运之世 夷 (元之世之世之元)复 八四(元之世之同一三) 世之会 人
卷十一 第 17a 页 WYG0048-0291a.png

会之元 (会之元之元之元)损 春分(会之元之大七一七二)元之会 畜
(会之元之元之运)节 六二(会之元之) 元之世 需(六一) 会之元之中五二(会之元之小五一会之元)孚 会之会 畜 会之元之大四一(会之元之会之运)壮 会之世 睽(三二) 会之元之大三一(会之元之运之元)有 运之会 兑(二二会之元之运之运)夬 二一(会之元之) 运之世 履(一二会之元之世之元)乾 一一(会之元之) 世之会 困
卷十一 第 17b 页 WYG0048-0291b.png

会之会 (会之会之元之元)旅 (会之会之元之会)解
会之会之归(会之会之元之运)妹元之世涣(会之会之会之元)渐(会之会之会之会)坎(谷雨会之会之会之运)蹇(会之会之会之世)蒙(会之会之运之元)艮(会之会之运之会)师(会之会之运之运)泰(会之会之运之世)临(会之会之世之元)谦(会之会之小世之会)过
卷十一 第 18a 页 WYG0048-0291c.png

会之运 (会之运之元之元)蛊 立夏(会之运之) 元之会 井
(会之运之元之运)屯 (会之运之元之世)遁(会之运之会之元)姤 (会之运之会之会)讼 会之运之无 (会之运之会之运)妄 会之世 巽(小满会之运之运之元)豫 (会之运之运之会)鼎(会之运之运之运)比 (会之运之运之世)过(会之运之世之元)坤 (会之运之世之会)升
卷十一 第 18b 页 WYG0048-0291d.png

会之世 (会之世之元之元)晋 (会之世之噬元之会)嗑
(会之世之元之运)否 (会之世之元之世)离(会之世之会之元)革 (会之世之会之会)颐(芒种会之世之会之运)复 (会之世之会之世)常(即恒也会之世之运之元)丰 (会之世之运之会)震 会之世之家 (会之世之运之运)人 运之世 益 会之世之既 (会之世之世之元)济 世之会 贲
卷十一 第 19a 页 WYG0048-0292a.png

运之元 运之元之大夏至(运之元之元之元)畜 元之会 节
(运之元之元之运)需 (运之元之中元之世)孚 运之元之小 (运之元之归会之元)畜 会之会 妹 (运之元之会之运)睽 (运之元之大会之世)有 (运之元之运之元)兑 (运之元之运之会)夬(运之元之运之运)履 小暑(运之元之) 运之世 乾(运之元之世之元)困 (运之元之世之会)未
卷十一 第 19b 页 WYG0048-0292b.png

运之会 (运之会之元之元)常 (运之会之元之会)鼎
运之会之大(运之会之元之运)过元之世讼(运之会之会之元)姤(运之会之会之会)随(大暑运之会之会之运)旅(运之会之噬会之世)嗑运之会之小(浑之会之运之元)过运之会震(运之会之运之运)涣(运之会之运之世)巽(运之会之世之元)益(运之会之世之会)井
卷十一 第 20a 页 WYG0048-0292c.png

运之运 (运之运之元之元)渐 立秋(运之运之) 元之会 晋
(运之运之元之运)萃 (运之运之元之世)泰(运之运之会之元)蹇 (运之运之会之会)豫(运之运之会之运)遁 (运之运之会之世)咸(运之运之运之元)师 (运之运之运之会)艮(运之运之运之运)剥 (运之运之运之世)观 运之运之无 (运之运之世之元)妄 世之会 离
卷十一 第 20b 页 WYG0048-0292d.png

运之世 (运之世之元之元)蛊 (运之世之元之会)革
运之世之家(运之世之元之运)人元之世否(运之世之会之元)比(运之世之会之会)升(运之世之会之运)颐(运之世之会之世)贲(运之世之运之元)蒙(运之世之运之会)谦(运之世之运之运)坤(运之世之同运之世)人运之世之明(运之世之世之元)夷世之会临
卷十一 第 21a 页 WYG0048-0293a.png

世之元 (世之元之元之元)升 秋分(世之元之) 元之会 蒙
(世之元之元之运)蛊 (世之元之元之世)井(世之元之会之元)坎 (世之元之会之会)巽(世之元之会之运)涣 (世之元之会之世)解(世之元之运之元)常 (世之元之运之会)未(世之元之运之运)鼎 (世之元之运之世)困 世之元之大 (世之元之世之元)过 世之会 姤
卷十一 第 21b 页 WYG0048-0293b.png

世之会 (世之会之元之元)兑 (世之会之元之会)乾
(世之会之元之运)萃 (世之会之噬元之世)嗑 (世之会之会之元)夬 (世之会之会之会)否 世之会之无 (世之会之会之运)妄 会之世 暌(世之会之运之元)咸 (世之会之运之会)革(世之会之运之运)遁 (世之会之大运之世)有 (世之会之世之元)履 (世之会之世之会)泰
卷十一 第 22a 页 WYG0048-0293c.png

世之运 (世之运之元之元)益 立冬(世之运之) 元之会 丰
世之运之归(世之运之大元之运)妹元之世壮世之运之小(世之运之会之元)过会之会临(世之运之会之运)贲(世之运之中会之世)孚世之运之既(世之运之运之元)济运之会晋(世之运之运之运)损小雪(世之运之)运之世节世之运之家(世之运之世之元)人世之会需
卷十一 第 22b 页 WYG0048-0293d.png

世之世 (世之世之元之元)坤 (世之世之元之会)谦
(世之世之元之运)渐 (世之世之元之世)艮(世之世之会之元)离 (世之世之会之会)比(世之世之会之运)蹇 (世之世之会之世)豫(世之世之运之元)师 (世之世之同运之会)人 (世之世之运之运)旅 (世之世之运之世)屯(世之世之世之元)观 (世之世之世之会)震
卷十一 第 23a 页 WYG0048-0294a.png

世三十 运三百六十
世之世(世之运一万九百)八百运之世一(运之运十二万八百)万九千六百会之世三十(会之运三百八二万四千)十八万八千元之世三百八(元之运四千六百十八万八千)六十五万六千
会一万八百 元十二万九千六百
世之会三十(世之元三百八二万四千)十八万八千
卷十一 第 23b 页 WYG0048-0294b.png

卷十一 第 24a 页 WYG0048-0294c.png

主之东南十六卦为地户坤主之东北十六卦为鬼方
泰主之西南十六卦为人路否主之阳图以天门十六
卦为律每一位各唱地户吕卦十六位谓之动数律左
吕右从右横观上体与上体互下体与下体互又成两
卦每一位变西南之卦三十二共成一千二十四卦
阴图以地户十六卦为吕每一位各唱天门律卦十六
位谓之植数吕右律左从左横观又成两卦每一位变
卷十一 第 24b 页 WYG0048-0294d.png

煦按图之最精莫妙于此盖出于伏羲方图也
卷十一 第 25a 页 WYG0048-0295a.png

卷十一 第 25b 页 WYG0048-0295b.png

元 会 运 世
日申月子星三十辰三百六十䷗
一声(多可介吉禾火化八开宰爱○回每退○)
一音(古甲九癸□□近揆坤乃丘惵□□乾坤)
月丑星六十辰七百二十
二声(艮两问○光广旷丁井艮○兄永茔)
二音(黑花香血黄华雄贤五瓦仰□吾芽月尧)
卷十一 第 26a 页 WYG0048-0295c.png

三声(千典旦○九大半○臣引艮○君允巽○)
三音(安亚乙一□爻王寅母马每火目貌眉民)
月卯星一百二十辰二千八百八十䷡
四声(刀早孝岳毛宝报霍牛斗奏六○○○王)
四音(夫法□非父凡□吠武晚□尾文万□未)
月辰星一百五十辰五千七百六十䷪
五声(妻子四□衰○帅骨○○○德龟水贵北)
卷十一 第 26b 页 WYG0048-0295d.png

月己星一百八十辰(一万一千五百二十)䷀(唐虞始辛之癸一百八十辰二千一百五十七)
六声(宫孔众○龙角用○鱼鼠去○鸟虎兔○)
六音(东丹天一兑大弟一土贪大一同单田一)
月午星二百一十辰(二万三千四十)䷫(夏殷周秦二汉三国二晋十六国南北朝隋唐五代宋)
七声(心审禁○○○○十男坎)○○○○妾
七音(乃妳女一内南年一老冷吕一鹿荦离一)
月未星二百四十辰(四万六千八十)䷠
卷十一 第 27a 页 WYG0048-0296a.png

八音(走或足草采七)


月申星二百七十辰(九万二千一百六十)䷋
九声
九音(思三星□□□)


月酉星三百辰(十八万四千三百六十)䷓
十声
十音




卷十一 第 27b 页 WYG0048-0296b.png

十一音




月亥星三百六十辰(六十三万七千四百四十)䷁
十二音




洪范
蔡九峰洪范数大略仿潜虚而作虚有丨


丌



下为左右范亦因之虚名丨为原范亦名

卷十一 第 28a 页 WYG0048-0296c.png

凶蓍法虚简而范烦曷不用七十策初揲左以九再揲
右以九大数得矣求小数复如大数之法则四揲而毕
此恐雷同于虚而故避之者也虚有爻而范无爻然虚
不占其辞而占其所值之吉凶则范之小数即其爻也
范得一阳二阳三阳一阴二阴三阴当年甲子应之者
大吉以阳应阳以阴应阴而非正对亦为次吉求其事
类皆于吉图范得一阳二阳三阳一阴二阴三阴当年
卷十一 第 28b 页 WYG0048-0296d.png

次凶求其事类皆于凶图虚之为阴阳者二范之为阴
阳者六范之五行一六为水二七为金三八为木四九
为火中五为土金火易位(此用洛书之五行也)虚之五行一六为
水二七为火三八为木四九为金五十为土(此用河图之五行也)
一本九宫(世名洛书)一本生成(世名河图)虽异而实同也故以数
而论虚之与范无所优劣以辞而论虚有易林太玄之
遗范无闻焉乃后世进范而退虚岂知言者哉胡廷芳
卷十一 第 29a 页 WYG0048-0297a.png

依法用之其犹贤乎火珠林之类也夫
煦按范以丨

卷十一 第 29b 页 WYG0048-0297b.png

卷十一 第 30a 页 WYG0048-0297c.png

卷十一 第 30b 页 WYG0048-0297d.png

洪范蓍法
蓍五十虚一分二挂一
煦按五十虚一则其用四十九也下云连挂左二则
卷十一 第 31a 页 WYG0048-0298a.png

以三揲之观左右手归馀于扐
取左刻之策以三数之馀或一或二或三归扐于左手无名指间次揲右刻之策馀几归扐于左手中指间连挂左二则右必二左三则右必一左四则右必三
卷十一 第 31b 页 WYG0048-0298b.png

卷十一 第 32a 页 WYG0048-0298c.png

是为一揲为纲
视左右之馀策两奇为一左三右一是也两偶为二左二右二是也奇偶为三左四右三是也范分左右犹卦分上下此虽有一二三之数然未成一旁需之再揲纲必待于目也
卷十一 第 32b 页 WYG0048-0298d.png

除去挂扐之策初揲得四三则见存四十二初揲得三一或二二则见存四十五此可知用四十九策(煦)按既云三数而所存有四何也
分挂揲归如前法是为再揲为目
挂扐之数左四则右必二左三则右必三左二则右必一亦以两奇为一左三右三是也两偶为二左四右二是也奇偶为三左二右一是也(煦)按凡言奇偶
卷十一 第 33a 页 WYG0048-0299a.png

初揲纲也再揲目也纲一函三以虚待目目一为一以
实从纲纲一数具三数故一可以为一亦可以为二亦可以为三待目而分二之为四五六三之为七八九亦然如初揲一再揲一则实其函之一于左方立丨再揲二则实其函之二于左方立


卷十一 第 33b 页 WYG0048-0299b.png




纲一函三别注云(一当三二当六)以虚待目目一为一以实从
纲(纲二目三则虚纳一不用而用网之一为三数又合目三为六数如纲一则纲不用)
其下云揲为一会八揲四会以当年月日时(前二会为大纲目视其壮字为何时后二会为小纲目观其壮字下之第几局)
卷十一 第 34a 页 WYG0048-0299c.png

两揲具范之左方复合四十九策如前两揲以具右方此之九数也如正九是一数之九是二数为一之二潜如正九是五数之九是六数为五之六伏
八揲而六千五百六十一之数备
数名既定复两揲以具左方是变九之正九也复两揲以具右方是变九之之九也凡四揲而得大数下之小数如变正九是三变之九是八即为三之八如
卷十一 第 34b 页 WYG0048-0299d.png

大事用年其次用月其次用日其次用时
此占法也大数为年反大数为月小数为日反小数为时反之者如大数左一右二为潜月则左二右一为成也如小数左(疑落一字)右三在潜下之第三局时则
卷十一 第 35a 页 WYG0048-0300a.png

辨其阴阳五行物无遁情
左方以辨阴阳一三为一阳五为二阳七九为三阳二为一阴四六为二阳八为三阴右方以分五行一六为水二七为金三八为木四九为火中五为土如筮得一之一谓之一阳属水五之二谓之二阳属金七之三谓之三阳属木二之四谓之一阴属火四之
卷十一 第 35b 页 WYG0048-0300b.png

洪范名数原(一一冬至)冲(二二立春)从(三三春分)公(四四立夏)中(五五夏至)用(六六立秋)分(七七秋分)戎终
原(丨一之丿一)潜(



成(丨一之










见(下三之川一)复(



比(丨四之










庶(丨五之









饬(丨六之下一)戾(



卷十一 第 36a 页 WYG0048-0300c.png




实(丨八之










养(丨九之









方为地圆应天一也每时当直四日半有奇亦太玄之卦气而不以馀分为奇赢潜者曰每畴之九则候帝虚故九其八为七十二候是以适符尝以为一一与一二之间则九而适八犹六爻而适五爻也重数叶八际而九九一一合为冬至犹之任督之五十一
卷十一 第 36b 页 WYG0048-0300d.png

小数图
纵一纵二纵三纵四纵五纵六纵七纵八纵九
横一(丨吉





横二(丨吉














横三(丨吉





横四(丨吉














横五(丨吉














卷十一 第 37a 页 WYG0048-0301a.png






横七(丨吉





横八(丨吉














横九(丨吉














大数下之小数起一一以至九九八十一数皆同其吉凶则互换左以横序右以纵序如左是一数则吉起横一凶终横九左是二数则吝起横一悔终横九如右是一数则吉起纵一凶终纵九右是二数则吝
卷十一 第 37b 页 WYG0048-0301b.png

象正曰一 一 一为乾一一二为兑自领九类一二一为
离一二二为震自领九类依此序之末归乾统
一畴三畴七畴九畴以阳仪主之二畴四畴六畴八畴以阴仪主之五畴兼用七百二十九卦五五为中此九一一一一一一一一一(第乾乾乾乾乾乾乾乾乾煦曰此即九八一二三四五六七八九)一乾克离震中巽坎艮坤先天横图十一二二二二二二二二二(第兑兑兑兑兑克兑兑兑之数而以方也一二三四五六七八九)二乾兑离震中巽坎艮坤畴数配之
卷十一 第 38a 页 WYG0048-0301c.png

第五畴之五五五则中也共七百二十九石斋黄氏衍
卷十一 第 38b 页 WYG0048-0301d.png

北乾乾乾乾乾乾乾乾乾(北坎坎坎坎坎坎坎坎坎一乾离巽艮中坤坎震兑)一坎坤震巽中乾兑艮离
南离离离离离离离离离 (坤坤坤坤坤坤坤坤坤二乾离巽艮中坤坎震兑) 坎坤震巽中乾兑艮离
东巽巽巽巽巽巽巽巽巽(东震震震震震震震震震三乾离巽艮中坤坎震兑)三坎坤震巽中乾兑艮离
西艮艮艮艮艮艮艮艮艮 (巽巽巽巽巽巽巽巽巽四乾离巽艮中坤坎震兑) 坎坤震巽中乾兑艮离
五中中中中中中中中中(五中中中中中中中中中中乾离巽艮中坤坎震兑)中坎坤震巽中乾兑艮离
北坤坤坤坤坤坤坤坤坤 (乾乾乾乾乾乾乾乾乾六乾离巽艮中坤坎震兑) 坎坤震巽中乾兑艮离
南坎坎坎坎坎坎坎坎坎(西兑兑兑兑兑兑兑兑兑七乾离巽艮中坤坎震兑)七坎坤震巽中乾兑艮离
卷十一 第 39a 页 WYG0048-0302a.png

西兑兑兑兑兑兑兑兑兑(南离离离离离离离离离九乾离巽艮中坤坎震兑)九坎坤震巽中乾兑艮离
右河图四象也九畴依序(右洛书后天数位也九畴统之煦曰此即拆河图配)依序统之煦曰此即文王
卦之数然河图实无可拆(后天卦位之数以坎始离之理亦必无卦爻可能强)终者也
(配之理)
煦按右除三易凿度而外易林以下自为一易其书可见者八家惟邵子经世书深契易理温公潜虚犹能发明河图之数焦京虽沦于术犹能发明河图中
卷十一 第 39b 页 WYG0048-0302b.png

卷十一 第 40a 页 WYG0048-0302c.png

卷十一 第 40b 页 WYG0048-0302d.png

煦按心法谓上经为数下经为气非也论数与气则上下经皆有之谓上经为对待不移非也上下经皆流行不息者也盖六十四卦原备于伏羲先天一图则上下经皆先天也因目上经为对待不移故遂以为数因目下经为流行不息故遂以为气不知万物皆始于气而终于形上经之天地言气孔子所由谓天地絪缊下经之男女言形孔子所由谓男女搆精
卷十一 第 41a 页 WYG0048-0303a.png

卷十一 第 41b 页 WYG0048-0303b.png

卷十一 第 42a 页 WYG0048-0303c.png

卷十一 第 42b 页 WYG0048-0303d.png

卷十一 第 43a 页 WYG0048-0304a.png

卷十一 第 43b 页 WYG0048-0304b.png
